Languages: English ‏سۆرانی‎

Pejirandina hukmê çalakvan û rojnamevanên Behdînan li dadgeha temîzê bi na qanûnî na dadperwerane dizanin

Me di komisyona Mafên Mirovan ya KNKê, weke pêştir jî bi helwîsteke fermî di 17.02.2021an bi armanca parêzvanî ji nav û pêgeya dadgeh û bawerîbûna hemwelatiyan bi dadgehan ku bi ti awakî nabe yasa bibîte alavekê binpêkirina azadiya siyasî û şaristaniyê. Helbet sîstemê rêveberiya her hukimranîyekê bi destur û yasayên wê ve cuwan û şaristanîye û dê serkeftî be. Lê bele pêwîste yasa û dadgeh dadperwer û bi temamî azadane û serbixwe bin. Azadiya derbirînê, rojnamevanî û beşdarîya siyasî payeyekî demokrasîyê ye û qabilê zeftkirinê nîne. Herweha bi rehayî di bin fermana partîyan da nebît û bi azadane û adilane le jorî desthelatê biryar bide, wate serwerê hemû deselatan be.

16 Sibat a 2021an dadgeha 2 ya Hewlêrê pênc ji çalakvan û rojnamevanên behdînan her yek ji birêzan: (Şêrwan Şêrwanî, Guhdar Zêbarî, Harîwan Îsa, Mamoste Şîvan se´îd û Eyad Ekrem) bi 6 sal zîndanî hukimdan. Bi belgeyên lawekîyên vê keysê û girtiyên dinê gelekî lawaz in û dadgehê nekarîye tuhmetan biselmîne. Riqûkîna hizbî û na serbixweyîya dadgehê, biryarên neheq jê derdikevin. Mixabn biryara dadgeha temîzê jî biryarek hizbî û na serbixwe bû li hember wan rojnamevan û çalakvanan. Ji alîyekê din ew tawanên kup ê hatina hukimkirin di bê belge û binemayên yasayî bûn û dibû dîvçûnên zêdetr jêre hatiban kirin, îca ev biryare daba.

Derbazkirin û pejirandina van core biryarên dadgehên herêma Kurdistanê – başûr, serwerîbûna yasa û azadîya ra û ra derbirîn û demokrasîyê ber bi arasteyeke tirşe û malxerabîyê dibe û di heman dem jî da zirarê bi tevayê prosese digehîne. Tuhmetkirin û tevlîkirina diplomatkar û konsulgerîyên welatan li başûrê Kurdistanê bi vî keysî re nîşaneya nebûna belge û destpêkeke bi tirsa jibo pêge û qewareya li başûrê Kurdistanê.

Loma em li Kongreya Neteweyî ya Kurdistan KNKê daxwaz ji serokatîya Herêma Kurdistanê dikin, desthelata qanûnî ya xwe bikarbîne û bi arasteyeke rêzgirtin ji mafên azadîderbirîn û desteberkirina yeksanî û wekhevîyê di keysa rojnamevan û çalakvanên behdînan, wê hukmê nedadperwerane bi wê desthelata ku heyî lêbûrînê ji wan re derxe.

Em li komisyona mafên mirovan – KNKê piştgîriya xwe jibo hemû dengen dilsoz û mafxwaz û rêxistiyên biyavê mafê mirovan yên Kurdistanê û hemû rêxististiyên navdewletê dikin û vê biryara dadgeha temîzê mehkûm û şermezar dikin. Daxwaz ji hemû dadweran dikin ku wîjdan û ew pîşeya mirovîya xwe bkene rêber û bi bê alî û dûr ji her palner û zext û hîs û sozên hizbî û berjewendîyê kesiyî biryaran li ser her pirs û keysekê bidin. Hata wekû zêtir mitmane û baweriya hevwelatiyan bi dadgeh dadweran re lawaztir nebe.

Komisyona Mafên Mirovan – KNK
07 Gulan 2021

دادگاییکردنی چالاکوانان و رۆژنامەنوسانی بەهدینان لە دادگای تەمیز بە نایاسایی و نا دادپەروەرانە دەزانین

ئێمە لە کۆمیسیۆنی مافەکانی مرۆڤ لە کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان وەک پێشتر بە هەڵوێستی فەرمی خۆمان لە 17 ی شوباتی 2021 بە ئامانجی پارێزگاری لە ناو و پێگەی دادگا و متمانەی هاوڵاتیان بە دادگاکانەوە، نابێت یاسا ببێتە ئامرازی سەرکوتی ئازادییە سیاسی و شارستانیەکان. هەڵبەت سیستەمی بەڕێوەبەرایەتی هەر حوکمڕانیەک بە دەستور و یاساکەیەوە جوان و شارستانییە و سەرکەوتوو دەبێت. بەڵام دەبێ یاسا و دادگەلێکی دادپەروەرانە و بە تەواوەتی سەربەخۆبێت. ئازادی دەربڕین و رۆژنامەوانی و بەشداری سیاسی پایەیەکی دیموکراسیە کە قابیلی زەوتکردن نیە. هەروەها بە رەهایی لە ژێر فەرمانی حیزبەکانەوە نەبێت و بە ئازادانە و عادیلانە لە سەرووی دەسەڵاتەوە بڕیار بدات. واتە سەروەری هەموو دەسەڵاتەکانەوە بێت.

16ی شوباتی 2021، دادگای دووی هەولێر پێنج لە چالاکوان و رۆژنامەنوسی بەهدینان هەر یەک لە بەڕێزان: ( شێروان شێروانی، گوهدار زێباری، هاریوان عیسا، مامۆستا شڤان سەعید و ئەیاد کەرەم ) بە 6 شەش ساڵ زیندانی دادگاییکرد. بە بەڵگە لاوەکیەکانی ئەم کەیسە و گیراوانی دیکە زۆر لاوازن و دادگا نەیتوانیوە تۆمەتەکان بسەلمێنێت. رق و کینەی حزبی و ناسەربەخۆیی دادگا بڕیاری بە ناهەقی هاوڵاتیانی لێدەکەوێتەوە. بە داخەوە بڕیاری دادگای تەمیزیش رێک بڕیاری حزبی و نا سەبەخۆ بوو بەرامبەر بە چالاکوانان و رۆژنامەوانی بەهدینان. لەلایەکی ترەوە ئەو تاوانانەی کە لەسەری دادگایی کران بێ بەڵگە و بنەمای یاسایی بوون و دەبوو بەدواداچوونی زیاتری بۆ بکرایا، ئەوجا بڕیاری لەسەر بدرایە.

تێپەڕاندن و قەبوڵکردنی ئەم جۆرە بڕیارانەی دادگاکانی هەرێمی کوردستان ( باشوری کوردستان) سەروەربوونی یاسا و ئازادی را و را دەربڕین و دیموکراسی بەرەو ئاراستەیەکی ترسناک و ماڵوێرانکەر دەبات و لە هەمانکاتیشدا زیان بە کۆی پرۆسەکە دەگەیەنێت. تێوەگلانی دیبلۆماتکاران و کونسولگەرانی وڵاتان لە باشوری کوردستان لەم کەیسە نیشانەی نەبوونی بەڵگە و پێشینەیەکی مەترسیدارە بۆ پێگە و قەوارەی هەرێمی کوردستان.

بۆیە ئێمە لە کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان – ک ن ک ـه داوا لە سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان دەکەین، دەسەڵاتی قانونی خۆی بەکاربێنێت و بە ئاراستەی رێزگرتن لە مافەکانی ئازادی دەربڕین و دەستەبەرکردنی یەکسانیی لە کەیسی رۆژنامەنووسان و چالاکوانی بەهدینان، ئەو حوکمە نادادپەروەرییە بەو دەسەڵاتەی کە هەیەتی لێبوردنی تایبەتیان بۆ دەربکات.

ئێمە لە کۆمیسیۆنی مافەکانی مرۆڤی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان پشتگیری ئەو هەموو دەنگە دڵسۆز و مافخواز و رێکخراوەکانی بواری مافەکانی مرۆڤی کوردستان و رێکخراوە نێودەوڵەتیانە دەکەین و ئەو ڕیارەی دادگای تەمیز سەرکۆنە و مەحکوم دەکەین. داواش لە دادوەران دەکەین کە ویژدان و ئەو پیشەمرۆییەیان بکەنە رابەر و بێلایەنانە و دوور لە هەر پاڵنەر و فشار و هەست و سۆزێکی حزبی و بەرژەوەندی کەسیی بڕیار لەسەر کەیسەکان بدەن. تاوەکو لەوە زیاتر متمانەی هاوڵاتیان بە دادوەر و دادگاکان لاوازتر نەبێت.

کۆمیسیۆنی مافەکانی مرۆڤـی ک ن ک ـه

07 ـی گوڵان